IDA PRESTI


 Tên thật : Yvette Ida Montagnon

Sinh tại Suresnes, Pháp - May 31 1924

Mất tại New York, Mỹ April 24 1967

 

 

  
 

 

  
 

 

Cha của Presti - Claude Montagnon - là một người Pháp, dạy piano chuyên nghiệp.  Mẹ - Olga Lo Presti - là người Ý.  Ida Presti bắt đầu học piano với cha năm 5 tuổi.  Lên 6 tuổi thì Presti chuyễn sang học guitar và ngay tức khắc đã nhận ra rằng đây là nhạc cụ sẽ giúp phát triển tài năng âm nhạc đặc biệt của mình.  Từ năm 8 tuổi (1932) Ida Presti học guitar hai năm với Mario Maccaferi tại Paris, và cha của bà vẫn tiếp tục dạy hòa âm và nhạc lý.

 

Ida Presti ra mắt công chúng lần đầu tiên năm lên 8 tuổi và hai năm sau đó thì trình diễn lần đầu ở Paris.  Ngày 13.2.1938, Presti được mời biểu diễn tại Société des Concerts du Conservatoire de Paris, lần đầu tiên một nghệ sĩ guitar được mời trình diễn tại đây (kể từ khi Napoléon Coste trình bày tác phẩm Op. 15 - sáng tác để tặng Berlioz).

 

Năm 1940, nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Paganini, Ida Presti đã dùng cây đàn của Paganini để tham gia trình diễn bản hòa tấu tưởng niệm.  Các buối biểu diễn của Presti đều rất xuất sắc, và hơn 20 năm sau, bà đã liên tục thực hiện các chuyến công diễn ở Pháp và các nước khác.  Ida Presti cũng xuất hiện trong một bộ phim Pháp mang tên "La Petite Chose".

 

Năm 1952 Presti gặp tay guitar Alexandre Lagoya tại nhà của André Verdier, bạn của 2 người.  Họ thành hôn một năm sau đó, vào ngày 23.5.1953.  Hai năm sau thì cặp song tấu Lagoya-Presti bắt đầu tiên xuất hiện trước công chúng.  Được xem như là cặp song tấu guitar hay nhất thời đại, Presti và Lagoya đã biểu diễn hơn 2000 lần trên khắp thế giới.  Họ cùng nhau thành lập một lớp guitar có uy tín tại Schola Cantorum ở Paris, và đã thu vài băng nhạc tuyệt vời cho hãng đĩa Philips.

 

Nhưng bất hạnh thay, trong lúc chuẩn bị cho một buổi trình diễn tại thành phố New York vào năm 1967, Ida Presti thình lình ngã bệnh và đã chết rất nhanh sau đó vì chứng xuất huyết nội của bệnh ung thư phổi.

.
 
 

Trở về mục những Danh cầm Guitar
 

Trở về Trang Nhạc Võ Tá Hân

Cập nhật:  Dec 11 - 2005

 

Trên đây là một tấm hình hiếm có của guitarist Ida Presti lúc còn trẻ.

Ida Presti là một nữ thần đồng guitarist người Pháp của thập niên 40s-60s. Lúc mới lên 8 bà đã biểu diễn guitar trên sân khấu và sau đó tên tuổi bà rất nổi trong thế giới âm nhạc. Năm bà 13 tuổi Segovia đã tuyên bố về bà: "Tôi không có gì để dạy cô ta... Cô ta cũng không nên nhận sự cố vấn của bất cứ một guitarist nào!"

Ida Presti cùng chồng là Alexandre Lagoya trở thành một cặp song tấu đầu tiên thành công trên sân khấu quốc tế. Năm 1967 sau một đêm trình diễn hoàn hảo ở sân khấu Carnegie Hall ở New York, cặp song tấu đang trên máy bay để đi tour các thành phố khác thì bà Presti thình lình cảm thấy nhức đầu, máy bay bà phải lập tức đáp khẩn cấp xuống lại New York và bà được đưa vào bệnh viện. Sau một cuộc giải phẩu khẩn cấp không thành, bà mất ngay trong bệnh viện khi mới có 42 tuổi.

Cuộc đời âm nhạc tuy ngắn ngủi nhưng Ida Presti đã tạo cho bà một chổ đứng không nhỏ trong lịch sử của đàn guitar. Bà đã làm cho nhiều người khâm phục về kỹ thuật chơi đàn cũng như sự hiểu biết về âm nhạc của bà. Bài Sarabande của Francois Poulenc mà chúng ta biết là một trong những tác phẩm của các nhạc sỹ nổi tiếng viết để tặng Ida Presti. Cùng với chồng, cặp Presti & Lagoya không những lừng danh qua những arangements các tác phẩm nổi tiếng và lối chơi độc đáo, trung thực của hai người, mà còn là bậc thầy của nhiều cặp song tấu như Ako Ito & Henri Dorigny, Evangelos & Liza, và nhiều soloists khác như Alice Artzt, Liona Boỵd...

Presti & Lagoya cũng là người sáng lập ra môn phái "right-side-of the nails", một lối chơi dùng phần móng tay bên phải để khảy dây đàn thay vì dùng phần móng tay bên trái như Segovia, Bream, Williams và phần đông guitarists hiện nay.


Thương tiếc thay cho một nhân tài vắn số!
 

Guitarra